Hoe wordt een automotor gekoeld?
Op deze pagina vindt u allerlei handige informatie over de koeling van automotoren. Bijvoorbeeld uitleg over waarom en hoe een automotor wordt gekoeld. Maar ook allerlei handige tips over het voorkomen van een oververhitte automotor.
Inhoudsopgave
Waarom moet een motor worden gekoeld?
Motoren genereren veel warmte door de verbranding van brandstof en de interne wrijving van bewegende onderdelen. Zonder effectieve koeling kan de temperatuur snel stijgen tot niveaus die de motor kunnen beschadigen. Oververhitting kan leiden tot ernstige schade zoals gesmolten of vervormde metalen onderdelen, verbrande pakkingen en gescheurde cilinderkoppen of motorblokken.
Het koelen van een automotor is cruciaal om de volgende redenen:
– oververhitting voorkomen
– optimale bedrijfstemperaturen te kunnen handhaven
– de levensduur van de motor te verlengen
– de brandstofefficiëntie te verbeteren
– motorvloeistoffen te beschermen
– ontstekingsproblemen te voorkomen
– de veiligheid te waarborgen
Zoals u kunt zien, speelt het koelsysteem een belangrijke rol in het waarborgen van de betrouwbaarheid en prestaties van een voertuig. Op deze pagina vindt u allerlei handige informatie over de werking van het koelsysteem van automotoren.
Hoe wordt een automotor gekoeld?
Het koelsysteem van een automotor werkt door middel van koelvloeistof. Dit is een mengsel van water en antivries. Het antivries wordt toegevoegd om het kookpunt van het mengsel te verhogen en het vriespunt te verlagen. Hierdoor kan het systeem effectief werken bij zowel hoge als lage temperaturen.
Het systeem dat de koelvloeistof door de motor leidt, bestaat uit de volgende onderdelen:
- Waterpomp:
De waterpomp wordt meestal aangedreven door een riem dat is verbonden met de krukas van de motor. De pomp zorgt voor het rondpompen van de koelvloeistof door het koelsysteem. Het creëert de benodigde druk om de vloeistof door de motor en de radiateur te laten stromen. - Blokken en cilinderkoppen:
De koelvloeistof wordt van de waterpomp naar de motorblokken en cilinderkoppen gepompt. Hier stroomt de vloeistof door koelkanalen die in de motor zijn gegoten. Deze kanalen lopen rond de cilinders en andere warmtegevoelige delen van de motor. De koelvloeistof neemt de warmte op die ontstaat door de verbranding en de wrijving van bewegende onderdelen.
- Thermostaat:
De thermostaat regelt de doorgang van de koelvloeistof naar de radiateur. Wanneer de motor koud is, blijft de thermostaat gesloten zodat de koelvloeistof binnen de motor circuleert en snel opwarmt. Zodra de koelvloeistof de bedrijfstemperatuur heeft bereikt, opent de thermostaat waardoor de hete koelvloeistof naar de radiateur kan stromen. - Radiateur:
De hete koelvloeistof stroomt via de bovenste slang naar de radiateur. De radiateur bestaat uit een reeks dunne buizen met lamellen die helpen om warmte snel af te geven aan de lucht die door de radiateur stroomt. Terwijl de koelvloeistof door de radiateur beweegt, wordt de warmte afgegeven en koelt de vloeistof af. - Koelventilator:
Een koelventilator helpt bij het afkoelen van de radiateur door extra lucht door de lamellen te blazen. Dit is vooral belangrijk wanneer de auto stilstaat of langzaam rijdt, aangezien de natuurlijke luchtstroom dan beperkt is. - Terug naar de motor:
De afgekoelde koelvloeistof verlaat de radiateur via de onderste slang en stroomt terug naar de waterpomp. Van daaruit begint de cyclus opnieuw, waarbij de koelvloeistof opnieuw door de motorblokken en cilinderkoppen circuleert. - Uitbreidingstank:
De uitbreidingstank, ook bekend als de expansietank, vangt overtollige koelvloeistof op die uitzet als deze opwarmt en onder druk komt te staan. Wanneer de motor afkoelt, wordt de koelvloeistof weer teruggevoerd naar het koelsysteem.
Stroomschema van de koelvloeistof:
- Start bij de waterpomp.
- Circulatie door de motorblokken en cilinderkoppen.
- Controle via de thermostaat.
- Afkoeling in de radiateur.
- Ondersteuning door de koelventilator.
- Terugkeer naar de waterpomp.
- Ophoping en compensatie in de uitbreidingstank.
Hoe lang duurt het voordat de motor koud is?
De tijd die het duurt voordat een automotor volledig is afgekoeld, is afhankelijk van verschillende factoren. Maar gemiddeld zal een automotor weer koud zijn na 30 minuten tot enkele uren. De afkoelsnelheid wordt beïnvloed door factoren als:
– de omgevingstemperatuur
– het formaat van de motor
– de gereden afstand
– de hoeveelheid ventilatie rondom de auto
– het materiaal van het motorblok
Om veiligheidsredenen is het raadzaam om minstens een uur te wachten voordat u aan de motor gaat werken nadat deze is uitgeschakeld. Zo kan het motorblok en de omliggende onderdelen voldoende afkoelen.
Kan je koelvloeistof bijvullen als de motor warm is?
Hoewel het technisch mogelijk is om koelvloeistof bij te vullen terwijl de motor warm is, brengt dit wel aanzienlijke risico’s met zich mee. Het is het beste om te wachten tot de motor volledig is afgekoeld om veilig en nauwkeurig de koelvloeistof bij te vullen. Hierdoor voorkom je persoonlijke verwondingen en mogelijke schade aan de motor.
Wilt u toch de motor zo snel mogelijk voorzien van nieuwe koelvloeistof? Dan zouden de volgende stappen kunnen worden gevolgd:
- Laat de motor minstens 30 tot 60 minuten afkoelen
- Gebruik een dikke doek of handschoen om de radiateurdop of expansievatdop voorzichtig te openen. Draai de dop langzaam los om de druk geleidelijk te laten ontsnappen.
- Ga aan de zijkant van de auto staan en buig niet over de motor heen. Zo kunt u (gedeeltelijk) voorkomen dat u in contact komt met de hete koelvloeistof en het stoom.
De genoemde stappen kunnen variëren per motor, daarom wordt geadviseerd om eerst een expert te raadplegen.
Hoe kan een automotor oververhit raken?
Een automotor kan oververhit raken door verschillende factoren die het koelsysteem beïnvloeden of door problemen die de warmteafvoer verstoren. Hier zijn enkele veelvoorkomende oorzaken van oververhitting van een automotor:
- Te laag koelvloeistofniveau:
Lekkages in het koelsysteem, zoals een lek in de radiateur, slangen, waterpomp of koppakkingen, kunnen leiden tot een laag koelvloeistofniveau. Bij oudere voertuigen kan koelvloeistof soms ook langzaam verdampen. Vooral als het expansievat niet goed is afgesloten. - Defecte waterpomp:
De waterpomp zorgt voor de circulatie van de koelvloeistof door het koelsysteem. Als de pomp niet goed werkt, zal er te weinig koelvloeistof circuleren. Hierdoor kan er te weinig warmte worden opgenomen met uiteindelijk eventueel een oververhitte motor tot gevolg. Ook een kapotte aandrijfriem kan een oorzaak zijn. In dat geval is de waterpomp technisch nog goed maar wordt het niet meer aangedreven. Hierdoor kan de waterpomp de koelvloeistof niet meer rondpompen. - Verstopping in het koelsysteem:
Ophoping van vuil, roest of kalk in de radiateur, kan de stroom van koelvloeistof blokkeren. Ook verstoppingen in de slangen kunnen zorgen voor een verminderde doorstroom van de koelvloeistof. - Defecte thermostaat:
Een thermostaat die vastzit in de gesloten positie voorkomt dat koelvloeistof naar de radiateur stroomt, waardoor de motor oververhit raakt. Het vastzitten van de thermostaat kan ontstaan door bijvoorbeeld ophoping van vuil of het ontstaan van roest.
- Problemen met de radiateurventilator:
Ook een defecte elektrische ventilator kan een oorzaak zijn. Wanneer de ventilator namelijk niet goed draait, kan de koelvloeistof te weinig worden afgekoeld in de radiateur. Hierdoor kan de koelvloeistof bij de volgende cyclus te weinig warmte uit de motor opnemen. Problemen met de temperatuursensor of het relais dat de ventilator aanstuurt, kunnen ervoor zorgen dat de ventilator niet inschakelt wanneer dat nodig is. - Koelvloeistofmengsel:
Een onjuist mengsel van water en antivries kan de kook- en vriespunten van de koelvloeistof negatief beïnvloeden, wat kan leiden tot oververhitting. Ook oude of vervuilde koelvloeistof kan minder effectief zijn bij het afvoeren van warmte. - Externe factoren:
Hoge omgevingstemperaturen zoals het geval is bij hittegolven, kunnen het koelsysteem extra belasten. Het rijden met zware ladingen of het rijden op steile hellingen, zorgt voor extra motorbelasting waardoor ook de temperatuur kan oplopen. Soms kan het koelsysteem deze extra warmte niet voldoende afvoeren waardoor een oververhitte automotor kan ontstaan. - Interne motorproblemen:
Een defecte koppakking kan ervoor zorgen dat verbrandingsgassen in het koelsysteem lekken, wat leidt tot oververhitting.
Binnenin de motor kunnen koelkanalen verstopt raken door vuil of afzettingen, waardoor de circulatie van koelvloeistof wordt beperkt.
Welk onderhoud aan het motorkoelsysteem is er nodig?
Een oververhitte motor willen we uiteraard voorkomen. Welk onderhoud u daarbij kan helpen.
• Regelmatige controle en onderhoud van het koelsysteem is van belang. Let daarbij op het koelvloeistofniveau en de staat van de slangen en riemen. Ook het spoelen van de radiateur kan verstandig zijn.
• Ook het juiste type koelvloeistof zoals aanbevolen door de fabrikant, is van belang. Zorg er daarnaast voor dat de koelvloeistof wordt vervangen binnen de geadviseerde periode.
• Bij twijfel over de kwaliteit van een onderdeel, kan het verstandig zijn om het onderdeel tijdig te (laten) vervangen. Daarbij gaat het meestal om bewegende onderdelen zoals de waterpomp, thermostaat en radiateurventilator.
Wilt u kosten besparen op de aankoop van auto-onderdelen? U kunt bij ons vele goede maar gebruikte auto-onderdelen kopen. Neem gerust even contact met ons op.
Hoe voorkom je tijdens rijden een oververhitte motor?
Een oververhitte motor is voor veel mensen vooral een bekend fenomeen tijdens lange zomerse vakantiefiles. Dankzij de volgende praktische zaken kan je zoveel mogelijk voorkomen dat jullie de volgende zijn die langs de weg komen te staan.
- Zorg voor vertrek voor goed onderhoud van de auto. Dat is de basis voor het goed blijven functioneren.
- Sta je in een stilstaande file? Schakel de motor dan uit. Hierdoor krijgt de motor de kans om af te koelen. Ook bespaar je hierdoor brandstof.
- De airconditioning belast de motor extra. Schakel deze uit om de belasting op de motor te verminderen. Door de ramen aan de schaduwzijde te openen, kan je toch voor wat verkoeling zorgen.
- De meest onverwachte en onprettige tip: zet de verwarming flink aan wanneer de motor oververhit dreigt te raken. Dit helpt om warmte van de motor naar de passagiersruimte over te brengen, wat de motortemperatuur kan verlagen.
Als alternatief kan je de ventilator in de hoogste stand zetten. Hierdoor kan je een extra luchtstroom door de radiateur creëren. - Houd voldoende afstand van het voertuig voor je. Dit voorkomt dat de auto vaak moet afremmen en optrekken. Dit helpt de motor op een constante snelheid te houden en vermindert de belasting.
- Ten slotte is het verstandig om de file zo snel mogelijk te verlaten om de auto te kunnen laten afkoelen. Probeer een schaduwplek te vinden en open (voorzichtig) de motorkap. Na het openen van de motorkap kunnen er hete dampen vrijkomen, blijf daarom zoveel mogelijk op afstand.
Kan je water over een oververhitte motor gooien?
Het is over het algemeen niet aan te raden om water over een oververhitte motor te gooien. Dit kan namelijk ernstige schade aan de motor veroorzaken en veiligheidsrisico’s met zich meebrengen. Door de grote temperatuurverschillen tussen het koude water en het hete motorblok, kan er een thermische schok ontstaan. Hierdoor kunnen er zelfs scheuren in het materiaal ontstaan. Ook kunnen metalen onderdelen gaan vervormen als gevolg van de thermische schok. Verder zal er stoom ontstaan waardoor u zich kunt verbranden.
Wilt u onderdelen van uw auto vervangen? Neem dan gerust eens contact met ons. We verkopen namelijk vele goede gebruikte auto-onderdelen.
Of bekijk eens de andere interessante informatieve blogpagina’s. Zoals bijvoorbeeld over:
• De werking van een auto airconditioning