Hoe werkt een versnellingsbak?
De snelheid van een auto wordt onder andere geregeld door de transmissie, ofwel de versnellingsbak. Maar hoe werkt een versnellingsbak eigenlijk? Wat is het verschil tussen een handgeschakelde en een automatische versnellingsbak? En wat is ongeveer de levensduur van een versnellingsbak? Je vindt de antwoorden en meer informatie op deze pagina.
Inhoudsopgave
De werking van een versnellingsbak
Net als bij fietsversnellingen werken ook de versnellingen van een auto door middel van tandwielen. Deze tandwielen werken per twee stuks. Elk paar tandwielen heeft een ander formaat. Daardoor verschilt ook het aantal tanden. Dit zorgt er voor dat elk tandwielpaar geschikt is voor een ander aantal omwentelingen. Ofwel de rijdsnelheid.
Bij een lage snelheid van de auto, zal versnelling 1 verbonden zijn met een tandwiel dat in verhouding niet zo snel draait maar wel veel kracht heeft. De kracht is nodig om de auto op snelheid te brengen. Wanneer de auto meer snelheid krijgt, zal er in verhouding minder kracht nodig zijn. Maar er zijn wel meer omwentelingen per tijdseenheid nodig.
Versnelling 2 wordt gekoppeld aan een tandwiel met iets minder kracht maar met meer omwentelingen. In versnelling drie wordt de auto aangedreven via een tandwiel met nog iets minder kracht maar met nog meer omwentelingen. Zo wordt door de versnellingspook, elke versnelling gekoppeld aan een geschikt tandwiel passend bij de snelheid.
Hoe werkt het verstellen van de versnellingsbak?
Nu bekend is hoe een versnellingsbak werkt, wordt nu uitgelegd welke techniek er voor nodig is.
Het verstellen van de versnellingen gebeurd met het koppelingspedaal en de versnellingspook. De eerste stap is het indrukken van het koppelingspedaal. Hierdoor zal de motor niet meer verbonden zijn met de aandrijfas richting de wielen. De motor zal de wielen hierdoor niet meer aandrijven. Door het intrappen van het koppelingspedaal, zullen de koppelingsplaten van elkaar los komen. Nu er geen koppeling (verbinding) meer is, kan (al rijdend) worden overgeschakeld naar een andere versnelling. Dit gebeurd door de koppelingspook in een andere versnelling te zetten. Vervolgens kan rustig het koppelingspedaal weer los gelaten worden waardoor de koppelingsplaten weer een verbinding zullen maken. De aandrijfas van de motor zal vervolgens weer kracht kunnen doorgeven op de aandrijvende as van de wielen.
Maar hoe gaat de versnellingsbak in een andere versnelling?
Wanneer de versnellingsbak niet in één van de versnellingen staat, zullen de tandwielen elkaar wel raken maar niet verbonden zijn met de as. Wanneer de auto in een versnelling wordt gezet, zal een schakelmof een ring verschuiven waardoor het loos draaiende tandwiel wordt verbonden met de as waarop die zich bevindt. Daardoor zal het gaan draaien en vervolgens de kracht van de motor overbrengen naar de as die de wielen aandrijft.
Wanneer de bestuurder vervolgens naar een andere versnelling schakelt, zal een ander tandwielpaar met de draaiende as verbonden worden. Dit gebeurd doordat de schakelmof weer een ring verschuift zodat het juiste tandwielpaar met de as wordt verbonden.
Door een ander formaat van het tandwielenpaar, zal de auto een ander vermogen krijgen. Passend bij de snelheid die de auto op dat moment heeft. Het aantal tanden van de tandwielparen, zal namelijk het aantal omwentelingen van de uitgaande as bepalen. Hierdoor leidt een bepaald toerental van de motor, per versnelling tot een andere snelheid van de auto.
Om alle metalen onderdelen goed te laten werken, zit er olie in de versnellingsbak voor smering, warmteafvoer en om vuil “zwevend” te houden.
Hoe werk een automatische versnellingsbak?
Een auto kan werken met een handgeschakelde of automatische versnellingsbak. Maar wat is eigenlijk het verschil? En hoe werkt een automatische versnellingsbak? Ontdek het hier.
Bij een automatische transmissie wordt onderscheid gemaakt tussen halfautomatische en volautomatische versnellingsbakken. Bij halfautomatische versnellingsbakken kiest de chauffeur voor een bepaalde versnelling via de versnellingspook. De transmissie zal vervolgens zelf schakelen.
Bij volautomatische transmissies zal de chauffeur geen versnelling hoeven te kiezen. De auto zal zelf de juiste versnelling kiezen, passend bij de gemeten snelheid.
Maar hoe werkt het automatische transmissie systeem? De werking zal verschillen per type transmissie. Maar globaal gezegd zal het schakelen van de verschillende versnellingen gebeuren door het hydraulisch vastzetten of lossen van koppelingen die in verbinding staan met de verschillende assen van het tandwielstelsel.
Tegenwoordig zijn er ook systemen met gedeeltelijk elektronische aansturingen. Technisch verfijnde hoogstandjes die zelfs uitgelezen kunnen worden met een computer.
Wat zijn oorzaken van een kapotte versnellingsbak?
Er kunnen verschillende oorzaken zijn van een kapotte versnellingsbak. De belangrijkste oorzaken zijn:
• Versleten tandwielen
• Defecte synchroniseerringen
• Defecte schakelvork
• Versleten afstandsringen
• Defecte lagers
Deze oorzaken worden vaak veroorzaakt door een tekort aan transmissievloeistof. Hierdoor zal er meer weerstand ontstaan tussen de verschillende onderdelen. Dit zorgt vervolgens weer voor meer slijtage.
Versleten synchroniseerringen kunnen er voor zorgen dat de tandwielen niet meer synchroon lopen. Hierdoor zal er meer weerstand en dus slijtage ontstaan. Zoals is te zien, worden bepaalde defecten veroorzaakt door andere defecten.
Via de volgende link komt u op de pagina over het kopen van gebruikte versnellingsbakken.
Wat zijn de symptomen van een kapotte transmissie?
Wanneer er problemen ontstaan in de versnellingsbak, zullen de gevolgen vaak al snel opgemerkt worden tijdens het rijden. Daardoor kan er al reparatie plaatsvinden voor dat de problemen erger worden. Maar hoe kan ik problemen herkennen? Wat zijn bekende symptomen van een kapotte versnellingsbak? De bekendste symptomen zijn:
• Lastiger kunnen schakelen
• Een vreemd geluid (snerpend of trillend)
• Een brandlucht
• Lekkende transmissievloeistof
• Een jankend of zoemend geluid tijdens het stilstaan
Merk je één van de symptomen? Ga dan gelijk naar een garagebedrijf. Zo voorkom je extra problemen. Kan je moeilijk schakelen? Dan kan je beter niet meer verder rijden. Zo kan je grotere schade namelijk voorkomen.
Waarom moet je een versnellingsbak spoelen?
Een versnellingsbak zit vol bewegende onderdelen van metaal. Om deze soepel te laten bewegen, is de bak gevuld met smeerolie. Het olie zorgt ook voor een verlaging van de hoeveelheid weerstand. Een derde functie van de olie is het minder schadelijk maken van vervuilingen. Eventueel vuil zal door de olie gaan zweven. Hierdoor zal het minder snel tussen bewegende onderdelen kruipen.
Na langere tijd kan de olie echter zoveel vervuilingen gaan bevatten, dat er toch problemen kunnen ontstaan. Daarbij kan worden gedacht aan slecht kunnen schakelen, bonken, extra brandstofverbruik en het schommelen van het toerental. Om dit te voorkomen dient een versnellingsbak periodiek te worden gespoeld. Door experts wordt geadviseerd om na circa 100.000 kilometer of eens per 5 jaar de automaatbak te laten spoelen.
Dankzij het spoelen zal het vervuilde olie uit de versnellingsbak worden gehaald. Daarbij kan eventueel een reinigingsmiddel worden gebruikt voor een extra goed resultaat. Na het spoelen wordt er weer schone olie toegevoegd.
Wat betekenen de verschillende standen van automatische transmissies?
Ondanks dat je bij een automatische versnellingsbak niet hoeft te schakelen, zal je de transmissie wel in een juiste stand moeten zetten. Echter hoef je daarbij geen schakelpedaal in te drukken. Het overzetten naar een andere stand kan eenvoudig via een pook. Maar welke standen zijn er eigenlijk? Dat zijn de volgende:
P-stand
Deze stand is bestemd voor de momenten dat de auto stil staat en de motor uit is. Daarom wordt het ook wel de “parkeer stand” genoemd. De auto zal de versnellingsbak blokkeren. Vergelijkbaar met een handrem.
N-stand
Wanneer je tijdens het rijden kort stil staat, bijvoorbeeld voor een open brug of stoplicht, dient de transmissie in de N-stand te worden gezet. Ook wel bekend als de “neutrale stand”. De motor zal stationair blijven draaien.
D-stand
Deze stand staat bekend als “Drive”, het Engelse woord voor “rijden”. De versnellingsbak zal gekoppeld worden aan de aandrijfas en in beweging komen.
R-stand
Om de auto achteruit te laten rijden, dient de transmissie in de R-stand te worden gezet. Wat staat voor “reverse”, ofwel achteruit.
1,2 en 3
Sommige automatisch geschakelde auto’s hebben extra standen. Zoals 1 , 2 of 3. Dit zijn standen waarbij een laag toerental wordt aangehouden en de motor dus extra vermogen levert. Dit is geschikt wanneer de auto extra kracht moet leveren. Bijvoorbeeld op bergachtige wegen of met een aanhanger achter de auto.
Sport-stand
Wilt u “sportief” gaan rijden? Dan kan de Sport-stand gebruikt worden. Hierbij zal de versnellingsbak minder snel doorschakelen en dus meer toeren maken. Zo krijgt de auto meer acceleratie op het moment dat gas wordt gegeven. Dus auto zal dus sneller kunnen optrekken. Uiteraard zal er hierdoor wel minder zuinig worden gereden.
Hoe kan ik versnellingsbakolie verversen?
Het verversen van versnellingsbakolie is een belangrijk onderdeel van het onderhoud van de transmissie. Het verversen kan op de volgende manier worden gedaan:
1. Zoek de vul- en aftapplug op de versnellingsbak. Deze bevinden zich meestal aan de onderkant van de versnellingsbak. Zorg ervoor dat u de juiste gereedschappen gebruikt om de pluggen los te maken.
2. Sommige fabrikanten raden aan om de auto een tijdje te laten draaien voordat de versnellingsbakolie wordt bijgevuld. Door de warmte van de motor wordt de olie namelijk vloeibaarder en kunnen eventuele vuildeeltjes beter bezinken.
3. Plaats een opvangbak onder de aftapplug en draai de plug los met het juiste gereedschap. Laat de oude olie volledig uit de versnellingsbak lopen.
4. Als de pakking of O-ring beschadigd is, vervang deze dan voordat je de aftapplug weer vastdraait.
5. Plaats een trechter in de vulopening en giet de juiste hoeveelheid versnellingsbakolie in de versnellingsbak. Raadpleeg de handleiding van de auto voor het juiste type en de juiste hoeveelheid olie.
6. Na het bijvullen van de versnellingsbakolie, kan het oliepeil worden gecontroleerd met behulp van de peilstok of de vulopening, afhankelijk van het type versnellingsbak.
7. Draai de aftapplug stevig vast en zorg ervoor dat deze niet lekt. Herhaal dit proces voor de vulplug.
8. Start de auto en laat deze een paar minuten stationair draaien. Controleer vervolgens op eventuele lekken rond de aftap- en vulpluggen.
Het verversen van versnellingsbakolie kan de prestaties en de levensduur van de versnellingsbak verbeteren, dus het is belangrijk om dit regelmatig te doen volgens de aanbevelingen van de fabrikant.
Hoe kan ik een versnellingsbak demonteren?
Is reparatie van uw transmissie niet meer lonend? Dan kunt u kiezen voor een vervangend exemplaar. Bijvoorbeeld een goede maar gebruikte versie. Voordelig en toch vaak nog geschikt voor vele kilometers. Hoe u de versnellingsbak kunt demonteren, staat in het onderstaande stappenplan:
1. Begin met het loskoppelen van de accukabels om kortsluiting te voorkomen. Verwijder vervolgens alle componenten die verbonden zijn met de versnellingsbak, zoals de uitlaat, aandrijfassen en koppelingskabels.
2. Gebruik een motorsteun of een krik om de motor te ondersteunen en te voorkomen dat deze tijdens het demonteren van de versnellingsbak wegzakt.
3. Gebruik een transmissiekrik of een geschikte krik om de versnellingsbak te ondersteunen terwijl u deze verwijdert. Dit voorkomt schade aan de ophanging en andere onderdelen. Ook zorgt het voor meer veiligheid.
4. Zoek en verwijder alle bouten en moeren die de versnellingsbak aan het motorblok bevestigen. Zorg ervoor dat ze goed worden bewaard om later niets te missen tijdens de montage.
5. Nadat alle bevestigingen zijn verwijderd, kan de versnellingsbak voorzichtig van het motorblok worden afgeschoven. Let op eventuele bedrading of slangen die nog verbonden kunnen zijn en zorg ervoor dat deze los zijn voor de versnellingsbak wordt verwijdert.
6. Nadat de versnellingsbak is verwijderd, kan het uitgebreid worden gecontroleerd of er kan worden gekozen voor een vervangend exemplaar.
7. Tenslotte kan er weer een versnellingsbak worden gemonteerd.
Een kapotte versnellingsbak vervangen
Is de versnellingsbak in uw auto kapot en lastig te herstellen? Dan zou u er voor kunnen kiezen om een goede maar gebruikte versnellingsbak te kopen. Vaak is daarmee het probleem relatief voordelig op te lossen. Benieuwd naar de mogelijkheden? Kijk dan eens op onze webshop met goede gebruikte auto-onderdelen.
Andere interessante informatiepagina’s: